اولین پایتخت دولت شیعه در جهان (سبزوار)وتاریخچهءمنارهءمساجد وتفاوت آنها
در پی پرسش همکار گرامی جناب فیضی از مشهد مقدس که سالها پیش در دانشگاه فرهنگیان سبزوار دروس فلسفه ومنطق در خدمتشان بودیم
تفاوت مناره ها درمساجد اهل سنت و شیعیان
یکی بودن گلدسته و یا دو تا بودن گلدسته، ارتباطی به شیعه بودن و یا سنی
بودن ندارد. همین الان در میان اهل سنت مساجد فراوانی هست که مساجدشان دو
گلدسته دارد و در میان مساجد شیعه هم مساجدی هست که یک گلدسته دارد.
در سال 53 هجری قمری به دستور معاویه در مصر مسجدی ساختند که دارای چهار گلدسته بود.( مسجد در معماری ایران، نوشته حسین زمرشیدی، چاپ اول، 1374، ص156، چاپ رحلی) در هندوستان مساجد چند مناره ای فراوان است و هر یک از مساجد بزرگ ترکیه همین الان دو مناره دارند.( معماری مساجد جهان نوشته امجد، بهومیل پروچاکاز، ترجمه حسین سلطان زاده، ص59، چاپ اول1373)
و امروزه مسجد الحرام دارای 9 مناره مسجد النبی دارای 11 مناره است. در
معماری مساجد، احداث مناره منفرد تا آخر قرن پنجم مرسوم بود و از قرن ششم
به بعد، مناره های زوج ساخته شد.( مسجد در معماری ایران ص172)
در عین حال، در همین قرون اولیه هم گلدسته های زوج ساخته می شد. به این
نکته هم توجه داشته باشید که شکل مناره ها و جفت بودن آنها از مختصات
معماری ایرانی است(مسجد در معماری ایران ص167) الان در ایران مناره ساختن، برای تزیین است و از نظر معماری، دو تا بودن زیباتر است.( مسجد در معماری ایران ص175)
و به نظر می رسد که وجود هلال و ستاره در بالای گلدسته به این معنا است که
از این مناره ها برای به دست آوردن اوقات شرعی، تعیین قبله و رؤیت هلال
ماه استفاده می کردند نه اینکه مربوط به اختلاف سنی و شیعه باشد.
و سبزوار که از دیر باز به روایت تاریخ مرکز شیعه واولین پایتخت دولت شیعه سربداران بوده* مساجد قدیمی اش با قدمت نه صد ساله شاهد این گفتار می باشد تک مناره ای مسجد پامنار دو مناره ای مسجد جامع که هردو در خیابان بیهق واقع اند.ومصلای سربداران حکایت از دو مناره ای دارد.
*درنه نسخهء معتبر ویک سنگ نوشته خوانده ام که به دو مورد آن درتاریخ بیهق(حمله حمزهء آذرک خارجی به بیهق وقتل عام مردم آن سامان) و مثنوی معنوی مولوی که امیدوارم همشهریان گرامی از مولوی که نیست پیغمبر ولی دارد کتاب، آزرده خاطر نگردند آنجا که شهرمان را کج مدار خوانده است. اشاره می کنم. ثلث اول، دفتر پنجم، با این مطلع
شد محمد الب الغ خوارزمشاه درقتال سبزوار بی پناه
.......................
سبزوار است این جهان کج مدار ما چو بوبکریم در وی خوار وزار
همان گونه که محمد(ص) و علی (ع) در کنار خدا معنا می یابند، گلدسته هم در کنار گنبد معنای گلدسته و دسته گل می گیرد. بدون گنبد، مناری بیش نیست؛ حتی اگر دو عدد باشد. در مذهب تسنن که حساسیت بر روی مولای متقیان علی (ع) دارند تک گلدسته می گذارند؛ یعنی فقط گنبد و یک گلدسته یعنی الله و محمد(ص) .........البته بنده موافق این اختلاف ها نیستم چون معتقدم طفرقه بینانداز و حکومت کن معتقدم الطرق الی الله بعدد انفاسها راههای رسیدن به خدا به تعداد انسانها است هدف یکی است الله و رضای او موید باشید