کلام

نوشته ها،‌مقاله ها و پرسش و پاسخ

کلام

نوشته ها،‌مقاله ها و پرسش و پاسخ

کلام

هوالقادر

دکتر موسی الرضا امین زارعین متولد سال 1338
قطع نخاع مهره 6 گردن در حین مسابقات کشتی در تاریخ 23/04/1358در گناباد،
دانشجوی فنی مهندسی در گرگان.
اخذ مدرک دکتری فلسفه علم از بخش شرق شناسی دانشگاه مسکو در شهر دوشنبه (استالین آباد) درسال 1388.
موسس جامعه معلولین سامان سبزوار.
رییس انجمن تشکلهای معلولین خراسان رضوی.
عضو هیئت امناء جامعه معلولین ایران.
اقدام و مشارکت به احداث 113 واحد مسکونی برای معلولین.
شهروند طلایی و معلول نمونه ی کشور در سال های 86 و87 ازطرف شهرداری تهران و سازمان بهزیستی کل کشور.
انتخاب به عنوان معلم نمونه ی شهرستان سبزوار 2 بار و استان خراسان 1 بار
قبولی در کنکور سراسری 3 بار؛ مکانیک گرگان سال1357؛ برق مشهد سال؛ 1365نقشه کشی صنعتی تهران سال 1366.
مقالات وکتب چاپ شده به زبان های فارسی، روسی، سرلیک، انگلیسی و عربی 18 مورد.
مشاوره رساله های فوق لیسانس 9 مورد.
دریافت مدال افتخاری تیراندازی در استوک مندویل انگلستان سال 58.
دارنده ی رکورد شنای معلولین ایران سال 1365.
دریافت 2 نشان لیاقت وعلمی از کشور تاجیکستان سال 1384.
نامزد دریافت نشان دولتی ونامزد نخبگان کشور سال 1390.
دریافت گواهینامه داوری مقالات و یا هیات علمی اولین همایش علوم انسانی و اسلامی 1392.
نخبه ورزشی و پژوهشی بازنشستگان کشوری در سال 1398

طبقه بندی موضوعی
بایگانی

                               بسم الله الرحمن الرحیم

موضوع:سخنرانی استاد محمد باقری در مورد عاشورا

تحقیق درس استاد:دکترموسی الرضاامین زارعین

تهیه کننده:مرتضی افتخاری پور دانشکده فنی امام خمینی سبزوار

 

مسئله عاشورا یکی از احساسی ترین حوادث تاریخی است،که اتفاق افتاده ، این احساسی بودنش هم جهت مثبت دارد هم جهت منفی

جهت مثبتش این است که همه فضای تاریخِ نه تنها مسلمانان بلکه همه انسان هارا پر کرده تا اندازه ای باعث تثبیت هویت شیعی شده و منشا بسیاری از تحولات  وجنبش های عدالت خواهانه وعدالت طلبی در تاریخ شده . اما جهت منفیش این است که تحلیل واقعه عاشورا به عنوان یک حرکت اصلاح طلبانه از امامی که مظهر حق وعدالت وعقل گرایی است،مقداری با مشکل روبه رو میشود.چرا که اینقدر با امیال واهداف شوم آمیخته شده که تمییز حوادث صحیح از غلط تقریبا به کار مشکلی رو به رو شده ،خصوصا در بسیاری از نقل ها ،بیان های است که به نوعی توهین به مقام شامخ ائمه محسوب می شود . ودوم افرادی از احساسات برآمده از واقعه عاشورا در مردم نهایت سوء استفاده راانجام دادند وبه قدرت طلبی وحکومت خواهی دست یافتند  وطبیعتا بعد از قدرت طلبی هم  جنایاتی بدتر از امویان که مرتکب شدند، انجام دادند ونمونه آن عباسیان وحکومتی که در سلسله عباسیان ایجاد شد ونکته بعدی این که به عنوان اصل مسلّم درنزد شیعه باید نکاتی را در تفسیر متن دینی ،شیوه تبلیغ دین و رفتار معصومین مد نظر قرار دهیم .اولا باید همیشه شعور را بر احساسات قالب کنیم احساسات زمانی پذیرفته شده است که زیر مجموعه ای از شعور قرار بگیرد .در دایره احساسات اصلا خوب وبد دینی  اصلا معنایی ندارد. ثانیا،ائمه (ع) علیرقم مقام عالی والاتری که داشتند ،رفتارشان وحرکاتشان در جامعه ودر بین مردم به عنوان انسانی عاقل وصالح وعدالت خواه مطرح است ولذا به گونه ای بایدایشان راترجمه کنیم که  قابل فهم ودرک برای پیروان این بزرگوار باشیم؛ وثالثا توجه خاصی که متون دینی،خصوصا ائمه معصومین به عقل،عقل گرایی کرده اند.

این مسائل به اصطلاح باعث میشود که ما در تفسیر متون دقت  خاصی داشته باشیم. در بررسی حادثه عاشورا ما باید دو کار بسیارمهم انجام دهیم؛1- بررسی سند این واقعه.2-بررسی متن اسنادی که آمده اند

در بررسی سند، مهمترین سندی که از واقعه عاشورا وجود دارد و میشود به ان تکیه کرد،مقتلی است که اقای لوت بن یحی بن سعید ازودی،متوفی سال157 گرد آوری کرده اند که مشتمل بر 113روایت است که راویان این روایت امام سجاد (ع)،امام باقر(ع)،زید فرزند امام سجاد(ع)وبعضی از کسانی هستند که به عنوان باز مانده واقعه عاشورا نقش داشتند.کسانی مثل شیخ مفید و سید مرتضی قالب بیاناتی که داشتند از این کتاب استفاده کردند

اما متاسفانه روند مقتل نویسی یا حادثه نگاری که از قرن 5به بعد خصوصا عصر تیموریان شکل گرفت به گونه ای انجام شدکه توهینات وگزافه گویی ها در نوشته ها جا باز کردوبیشتر سعی داشتندهربدی ،زشتی وپلیدی است به دشمنان واقعه عاشورا و از ان طرف هر خوبی که هست به جریان عاشورا نسبت بدهند .

کتاب هایی که در این باره نوشته شدند مثل مقتل الحسین خوارزمی،اللحوف که سید بن طاووس(بیشترین ترجمه هایی که از مقتل است مربوط به ایشان است) .این دوره،دوره ی تحریف مقاتل نامیده میشود.

ازاین بدتر دوره ی سومی است که در مقتل نویسی شروع می شود با نگارش روضة الشهداء کاشفی ودر عصر صفویه وقاجار به اوج خودش می رسد ،در این دوره آنقدرگزافه گویی در مقاتل به چشم میخوردکه بسیاری از دانشمندان شیعه در اعتراضات به این ها، کتاب ها نوشتند و نقل ها، سخنرانی ها انجام دادند.

از لحاظ متن که مهمترین قسمت بحث واقعه عاشورا و بررسی اسناد تاریخی است،مشکل این است که متن خودش گویا نیست وافراد دست به تفسیرهای گوناگون متن که عقیده های کلامی مفسرین درآن نقش به سزایی دارد،دست میزنند.

اگر کل تفسیر هایی که از واقعه عاشورا شده و از متن روایات به عمل آمده،ترجمه ای بکنیم ودسته بندی بکنیم؛تقریبابه 4دسته مهم می توانیم تقسیم بکنیم.

دسته اول کسانی که حرکت امام حسین را صرفاحرکتی  برای شهادت تفسیر کردند که بعضی از آنان شهادت را به عنوان شهادت تکلیفی حساب کردند.

دسته دوم  که حرکت برای شهادت را اصل میدانند،شهادت فِدیه ای رو معرفی می کنند ومی گویند همان گونه که مسیح به دارآویخته شد تا مسیحیان با ایمان به عیسی نجات یابند و رستگار شوندواز عذاب دوزخ  در امان بمانند،امام حسین (ع)هم به شهادت رسید تا کسانی که ایمان به امام  حسین داشتند و توسل به ایشان بجوینداز عذاب دوزخ در امان بمانند.(قسمت اعظمی که مداحان در گزارشهایشان بیان می کنند مبتنی بر این است که گریه کردن بر امام حسین،وبه هر شکلی توسل به ایشان باعث نجات از عذاب دوزخ می شود.

تعریف سومی که از شهادت در حرکت برای شهادت کردن،گفتند شهادت به عنوان یک ابزار سیاسی انتخاب شده ،برای مبارزه با حاکمیت اُمَویان زمان که این مطالب بیشتر در بیان برخی از تاریخ نگاران یا مفسرین عصر حاضر میبینیم، خصوصا بیشتر از همه در نگاه مرحوم شریعتی و بعضی از آثار شهید مطهری که به چشم می خورد.

تفسیر دومی که ارائه شده می گوید که حرکت امام حسین فقط برای بدست آوردن حکومت بوده نه چیز دیگری.بیشتر از همه این تفسیر رو در کسانی که نزدیک به عصر معصومین بوده اند مشاهده میشود.از جمله شیخ مفید وسید مرتضی که از بزر گان ودانشمندان شیعی قرن پنجم هستند و بیشترین روایات را هم در صحت واقعه تاریخ عاشورا این دو بزرگوار نقل کرده اند هر چند دیگران بعضی از نقل های ایشان رو قبول نکرده اند.

سومین تفسیری که برای حرکت امام حسین ارائه داده اند تلفیقی از حرکت اول و دوم(حرکت هم برای شهادت و هم حکومت)است.این را در بیانات کسانی مثل علامهء طباطبایی وبیانات حضرت امام خمینی و برخی از آثار شهید مطهری(مثل حماسه حسینی) میبینیم.

چهارمین تفسیری که از حرکت امام حسین مطرح کردندحرکت فازی است.بیشتر تاریخ نگاران عصر حاضر این طرح را ارائه داده اند.درآثار مرحوم دکتر  شهیدی و آقای دکترزرگر نژاد وحتی بعضی از رساله هایی که آقای آغاجَری که به نوعی راهنمایی کردند یا خودشان نوشتند این اثر را می شود پیدا کرد این بزرگان حرکت اصلاح طلبانهء همهء ائمه راقبل از آنان پیامبران را مبتنی به  حرکت اخلاق مدارانه تفسیر می کنند .می فرمایند که پیامبر فرموده است؛{فقط من مبعوث شده ام برای تتمیم مکارم و ارزش های اخلاقی}.بر این اساس می فرمایند هدف اصلی پیامبر بسط وگسترش ارزش های اخلاقی بوده .ارزش های مثبت اخلاقی ایجاد کننده و نگه دارنده ی عقاید خوب وعمل صالح است وارزش های منفی اخلاقی (رذایل اخلاقی) نابود کننده ی عقیده ی خوب وعمل صالح است.

در شیوه ومنش پیامبر اگر دقت کنیم می بینیم که تکبر ،حسادت،طمع ،چیز هایی است که باعث شده حق وعدالت نادیده گرفته شود ورفتار ظالمانه ومستبد توجیه شود توهین به دیگران وتحقیر انان جایز شمرده شود ،تهمت زدن به افراد وحتک حیثّیت آدم ها توجیه پذیر شود ونابود کردن شخصیت وحیثّیت مخالفان به عنوان امری طبیعی قلم داد شود .در حالی که اسلام آنگونه که پیامبر بیان کرد و عمل کرد بر اساس اخلاق نیک او بود و آنچه که اسلام را گسترش داد و یتیم مکه رابه حاکمیت بر زر و زور رساند پول خدیجه یا شمشیر علی (ع)  نبود ،بلکه اخلاق نیک پیامبر بود که این اخلاق نیک که صداقت وراست گویی وخیرخواهی و وفاداری به عهد حتی با کفار و یهودیان لجوج ،احترام قائل شدن برای انسان ها به لحاظ انسان بودنشان  جدای از عقاید وافکارشان دارند اما در عین مرز بندی شفاف با دشمنان چیزی بود که باعث شد عقیده ی پیامبر گسترش پیدا کند وپیامبر بعد از مدت اندکی حاکم مطلق شبه جزیره وبعد عقیده و منش ایشان گسترش جهانی پیدا کند.  .

اگر گزارشی از سیر اخلاقی بعد از پیامبر داشته باشیم می رسیم به عصر امام حسین (ع) وآنچه که باعث شد واقعه ی عاشورا به وقوع بپیونده.پیامبر حدود یازده سال در مدینه حاکمیت کردند ،این مدت آنقدر کافی نبود که ارزش های اخلاقی که پیامبر اورده بود وتبلیغ میکرد برای مردم نهادینه شود به همین جهت بعد رحلت ایشان زمینه برای انحراف اخلاقی جامعه فراهم بود هرچند خلیفه ی اول و دوم به لحاظ این که اولا  مردم با پیامبرآشنا بودند و خود دو خلیفه هم جدای ازآنچه که در بحث ولایت مطرح است سعی داشتند اخلاق نبوی را در جامعه گسترش بدهند،چندان انحراف اساسی در جامعه دیده نمی شود.اما در زمان خلیفه ی سوم به تعبیر تاریخ نگاران عصر بازگشت به زمان جاهلیت است .اگر این دو دوره را باهم مقایسه کنیم می بینیم در زمان خلیفه اول ودوم عدالت خواهی ، نقد عالمانه وعادلانه حاکمان امری رایج و همه پسندی است اما در زمان خلیفه ی سوم این جرم قلم داد می شود وکسانی این کار را می کنند به جرم ، زندان و مجازات و تبعید وحتی گاها به ترور مبتلامی شوند وحتی می بینیم که نقد حکومت جایش را به القا امر به معروف حاکمانه می دهد (امر به معروف به عنوان عالی ترین الگوی دینی که در قرآن تعریف شده امری است دو طرفه که تعبیر حضرت علی (ع)؛هم حکومت باید مواظب انحراف مردم باشد وهم مردم باید مواظب انحراف حکومت باشند) اما در دوره ی خلیفهء سوم برخلاف دو خلیفهء قبل فقط یکسویه است ،حکومت به عنوان امر به معروف وظیفه ی خودش میداند که از انحراف مردم جلوگیری کند و تعبیری که از انحراف دارند خیلی جالب است .

انحراف یعنی کسی که نقد حکومت  را بکند یا در برابر حکومت سوال ایجاد کند این به عنوان کسی که در جامعه تردید ایجاد کرده وباعث تضعیف دین مردم شده و پایه های حکومت الهی را متزلزل کرده لذا باید تنبیه شود ومجازات هایی که متهم میشوند به ارتداد وخروج از دین .

خیلی جالب است که در زیارت نامه هایی که از بزرگان خصوصا ائمه داریم به وضوح میبینیم که {ما شهادت میدهیم که تو ایمان داشتی به خدا ورسول و عمل کردی به کتاب خدا وسنت رسول و نماز خواندی وجهاد کردی و حج رفتی }این بیان هارا برای بزرگان می آوریم به این جهت که این بزرگان متهم بودند به این که این کارهارا انجام نمیدادند ولذا برای اثبات آنان نیازمند بود به شهادت متدینین .حکومت پنج ساله حضرت امیر(ع) که بعد از خلیفهء سوم محقق شد. فرصتی بود برای بازیابی آنچه که به عنوان ارزش های نبوی مطرح بود.

 

نظرات  (۳)

سلام. منظور از تحقیق درس چیست؟

پاسخ:
منظور کار کلاسی
استاد باقری به معنی واقعی کلمه تنها معلم من بود.... 

نمونه بهترین استادد

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی